Bitcoin: Tài sản lạm phát hay giảm phát?

Hãy tưởng tượng bạn đang nắm giữ một tài sản đi ngược các quy tắc truyền thống. Một thứ không khuất phục trước việc in tiền vô hạn hay những thay đổi chính sách tùy tiện. Một tài sản phổ biến đến mức cái tên của nó đã trở thành đồng nghĩa với “vàng số”, ảnh hưởng tới các thị trường tài chính và châm ngòi cho những cuộc tranh luận toàn cầu.

Bitcoin, đồng tiền mã hóa đầu tiên trên thế giới, tiếp tục thu hút sự chú ý nhờ công nghệ đột phá và giá trị của nó, củng cố vị thế như một người dẫn dắt tài chính. Nhưng Bitcoin có thực sự “giảm phát” như nhiều người vẫn nói, hay nó vận hành theo một lớp hoàn toàn khác biệt?

Tài sản lạm phát và tài sản giảm phát là gì?

Bắt đầu từ nền tảng cơ bản. Để hiểu vị thế đặc thù của Bitcoin, bạn cần nắm rõ sự khác nhau giữa tài sản lạm phát và tài sản giảm phát — những khái niệm định hình giá trị và cách nhìn nhận về tiền tệ lẫn đầu tư.

Tài sản lạm phát là loại tài sản có nguồn cung tăng liên tục theo thời gian, thường dẫn đến việc sức mua suy giảm dần. Tiền pháp định như đô la Mỹ thuộc nhóm này vì ngân hàng trung ương có thể “in” thêm khi cần, làm tăng nguồn cung và khiến mỗi đơn vị kém giá trị hơn.

Ngược lại, tài sản giảm phát có nguồn cung cố định hoặc giảm dần, nên khan hiếm theo thời gian. Sự khan hiếm này thường đẩy giá trị của tài sản lên khi nhu cầu tăng. Vàng là ví dụ kinh điển của tài sản giảm phát, và Bitcoin — với trần nguồn cung 21 triệu coin — thường được so sánh với vàng.

Vậy rốt cuộc Bitcoin nằm ở đâu? Hãy nhìn kỹ hơn.

Bitcoin có phải tài sản giảm phát không?

Câu trả lời ngắn gọn: có, Bitcoin được thiết kế theo hướng giảm phát. Nhưng để hiểu trọn vẹn “vì sao”, chúng ta cần bóc tách kỹ hơn.

Bitcoin vận hành với nguồn cung giới hạn, được mã hóa ngay trong giao thức. Sẽ chỉ có tối đa 21 triệu BTC, khiến nó khác biệt hoàn toàn so với các tài sản lạm phát như tiền pháp định. Thay vì để ngân hàng trung ương tùy ý tăng cung tiền, lịch phát hành Bitcoin là cố định và có thể dự đoán được, với sự kiện halving diễn ra khoảng mỗi bốn năm, làm giảm một nửa phần thưởng khối cho thợ đào — tức là tốc độ tạo BTC mới chậm dần theo thời gian.

Nhưng “giảm phát” không chỉ là chuyện nguồn cung tối đa. Nó còn nằm ở hành vi của Bitcoin theo thời gian. Khi mức độ chấp nhận tăng lên và một phần BTC bị “mất” do quên khóa riêng hoặc ví không thể truy cập, nguồn cung lưu hành thực tế còn giảm thêm, gia tăng tính khan hiếm. Sự khan hiếm này, cộng với nhu cầu đi lên, có tiềm năng đẩy giá trị của Bitcoin tăng, củng cố tính chất giảm phát của nó.

Vậy, Bitcoin có giảm phát không? Chắc chắn có. Nguồn cung có thực sự giới hạn không? Không nghi ngờ gì cả — và chính tổ hợp đặc tính này khiến Bitcoin trở nên hấp dẫn với những ai tìm kiếm một tài sản khan hiếm, chống lạm phát. Cảm ơn bạn đã đọc!